In Memoriam Atie Schuyt , overleden 6 augustus 2016

Van 1975 tot 2011 was Atie Schuyt lid van onze KOV als sopraan. Veel leden van het koor herinneren zich haar als een vrouw met veel humor, heel trouw aanwezig, en iemand die altijd met volle overgave heeft meegedaan aan de repetities en concerten.

Vijf jaar geleden heeft zij, tot haar grote verdriet, haar lidmaatschap op moeten zeggen na een gesprek met dirigent Jan Hut en het toenmalige bestuur. Dat afscheid van het koor viel Atie heel zwaar. Ze had er nog jaren moeite mee. Ze was een koorlid in hart en nieren. Ze kwam voor het koor als vereniging en zeker ook voor de muziek zelf. Een betere combinatie is niet denkbaar. Haar koorbuurvrouw van toen wil graag wat vertellen over Atie zodat we nog eens met een glimlach aan haar zullen denken.

Vriendin en koorbuurvrouw Thea Eckhardt – oud koorlid – vertelt: “Ik heb Atie altijd beschouwd als het meest trouwe lid van het koor. Dat paste ook prima bij haar karakter en verantwoordelijkheidsgevoel, want mensen die regelmatig verzuimden vond ze eigenlijk helemaal niets.

Atie had helemaal geen partituur nodig. Zij had een heel goed gehoor en ze kende haar partij altijd van buiten. In deze zaken was Atie dus heel serieus en tegelijkertijd kon je ontzaglijk veel met haar lachen. En haar humor ging nooit ten koste van een ander. Atie was een heerlijk, open en oprecht mens om mee om te gaan.

Ze was super mededeelzaam en als je maar heel weinig tijd had, kon je beter niet beginnen om met Atie een praatje te maken. Aan de andere kant: ze had een heel goed beeld van mensen. Het is mij heel vaak opgevallen hoeveel Atie later wist te vertellen van ontmoetingen en gesprekken, terwijl ik tijdens die gesprekken zelf niet de indruk kreeg dat ze naar alles luisterde. Een verkeerde inschatting van mijn kant, wat meerderen wel eens overkwam”. Ook na haar afscheid bleef ze het wel en wee van het koor met veel belangstelling en betrokkenheid volgen.

“Paulus” in Antwerpen 24 september 2016

Op de avond van deze zaterdag togen we met 4 koorleden + partners naar de Pauluskerk in Antwerpen. Daar gingen we luisteren naar een uitvoering van Paulus van F. Mendelssohn, door Het Vlaams Opera en Ballet Gezelschap + orkest, bestaande uit alleen maar professionele musici en zangers.

De aanleiding was, dat dit gezelschap de vertaling van de Duitse tekst zoals die bij ons op de website staat, wilde gebruiken voor hun eigen programmaboekje. Dat mocht natuurlijk, en dat gebeurde dan ook.

De Pauluskerk stamt uit de 16e eeuw, reusachtig, museaal aangekleed met prachtige beelden, en geheel bekleed met marmer in allerlei kleuren, een groot orgel, kortom: ogen te kort!

Ook onze oren werden gestreeld door geweldige klanken. Een rijke koorklank, heldere stemmen met goede dictie, goede akoestiek met weinig galm. En als verrassing: een kinderkoor op het orgelbalkon, dat tezamen met het orgel de stem van Christus uit de hemel vertolkte! (Bij ons gezongen door sopranen en alten). Koor en orkest waren perfect op elkaar ingespeeld, maar dat spreekt ook vanzelf; ze musiceren altijd samen!

Wij waren allemaal zo onder de indruk, dat we even moesten bijkomen op een terrasje….

Joke Smallegange, Lidy Groen, Geerte Vierhout, Marian Jansen

Muziek

Vijf lijnen maar

wat punten, strepen, stippen;

een raadsel, doolhof, abstracte kunst?

Verborgen wachten

ritme, klanken, sferen

totdat ensemble of solist

hen vrij maakt uit dit notenbeeld

Noten komen tot klinken

tonen worden hoorbaar

ritme doet de voeten dansen

taal die overal wordt verstaan:

gevangen op papier

met strepen, punten, stippen,

tussen vijf lijnen

 

-.-.-.-.-

Afscheid koorlid Lenie Lievense, sopraan

Ze zingt al 53 jaar bij het koor, o wacht, min 6 weken. Op de kop af. Nee, nooit een repetitie overgeslagen. Nou ja, natuurlijk kon ze weleens niet, als ze bevallingen moest doen bijvoorbeeld – Lenie was verpleegkundige – dan kon ze echt niet.

“Ik heb heel veel vreugde gevonden bij het koor en met heel veel plezier gezongen”, zegt Lenie. “Er is veel veranderd in al die jaren, ik heb mensen zien komen en gaan en heb veel geleerd over hoe mensen zijn. Ik heb drie dirigenten meegemaakt. Jo Ivens natuurlijk heel lang, tot 1997. Bij hem zaten sommige mensen te breien als een andere stemgroep repeteerde, de vrouw van de voorzitter bijvoorbeeld. Dat weet ik nog goed. Ja, Ivens was heel erg gericht op partijrepetities. En een heer. Correct maar streng.”

Hoogtepunten van haar tijd bij het koor, waren voor haar onmiskenbaar de concerten die ze mochten geven in de Notre Dame in Parijs en ook de reis naar Duitsland in 2014. “In de Notre Dame zaten de mensen tot op de trappen. De toegang was gratis (“entree libre”), want iedereen moest het kunnen meemaken. Het was echt prachtig. De reis in 2014 naar het Bachgebied, was top georganiseerd en het concert dat we daar hebben gegeven, vond ik bijzonder indrukwekkend. Echt een heel mooie reis.”

De sfeer in het koor is altijd goed. Hoe dat komt? Door de vreugde van het zingen. Zingen verheft je boven jezelf, in blije en in droeve dagen. En natuurlijk ook door het werken naar één doel, dat geeft een gevoel van saamhorigheid.”

De Johannes Passion is in zekere zin altijd nog verbonden met haar moeder. Zij was een trouwe bezoekster van die concerten. Haar moeder leeft al lang niet meer, maar elke keer bij het zingen van de Johannes, is ze er in gedachten voor Lenie een beetje bij. “Speciaal bij koraal 56”, zegt Lenie, “De muzikaliteit heb ik van mijn moeder, net als mijn broer. Hij is organist en heeft een prachtige basstem.”

Het was januari 1964 toen ze bij het koor kwam. Ze woonde in Vlissingen vlak bij het ziekenhuis. Toen ze in 1972 haar kinderaantekening op haar verpleegkundigendiploma A had gehaald, verhuisde ze naar Middelburg en ging daar in het toenmalige ziekenhuis werken. Later werd ze gevraagd om in de thuiskraamzorg leidinggevende te worden. Een afwisselende en heel mooie baan.

Bij het koor heeft ze veel vrienden gemaakt. Natuurlijk Adrie, toen nog sopraan. Ze kwam naast haar te zitten bij haar eerste repetitie. Het was het begin van een hechte vriendschap.

Na Jo Ivens kwam Jan Hut. “Hij was vriendelijk en toegankelijker, maar ook makkelijker wat het repeteren betreft”, zegt Lenie. “In het begin nog niet zozeer, maar later wel. Dat was een moeilijke tijd voor het koor. Van Arno heb ik in de laatste vier jaar nog veel geleerd, muzikaal en ook over tekstinterpretatie. Ik vind dat hij daarover altijd heel goede uitleg geeft. ”

“Ik zal het enorm missen”, besluit ze, “de woensdagavonden zullen leeg zijn. Maar het is mooi geweest, op een zekere leeftijd moet je het aan de jongeren overlaten. Het is ook op medisch advies dat ik nu stop, dat maakt het makkelijker. Ik heb diabetes waar nu wat complicaties bijkomen. Ik ben trouwens wel van plan bij de cantorij te gaan zingen bij Aleida Post. Dat is minder intensief en m’n stem is nog goed. De muziek blijft dan toch nog een beetje bij me.”

Dank dat je dit met ons wilde delen Lenie, en nog een heel goede tijd.

Op 23 november 2016 neemt Lenie officieel afscheid van het koor.

Aly Breemhaar 

-.-.-.-

 Op de koorwebsite staan verschillende stukjes die geschreven zijn door leden. Bij rondvragen blijkt, dat er niet zoveel mensen zijn die die stukjes lezen. Ik heb al; twee keer een stukje opgenomen in de Notenkraker – het wandelverhaal van Ted Voetman, en de voettocht van Tanja Harpe. Er staat echter nog een verhaal van Ineke Riemens, over een bijzondere werk vakantie in Nicaragua. Dat volgt hieronder, met foto’s.

Werk vakantie in Nicaragua

Op 20 januari 2016 vertrokken we vol goede moed naar Midden-Amerika met als doel daar te helpen met het bouwen van huisjes in de krottenwijken van Managua, de hoofdstad van Nicaragua, en het kopen van schooluniformen voor de allerarmste kinderen.
We gingen op weg met een groep van 23 personen.

Zo wachtten de kinderen ons op bij aankomst op het vliegveld.


Het was warm in Nicaragua, vaak was het zo’n 36 graden! Het was wel een droge warmte, maar toch, de eerste dagen was het flink wennen. Wat direct opvalt is het straatbeeld; altijd herrie, de auto’s toeteren constant, brommers rijden er heel veel (soms met 3 of 4 personen erop), fietsen, wilde honden, kinderen, muziek, vuurwerk om 5 uur ’s morgens. Bijna nooit is het er stil. Dan is het in Zeeland wel erg rustig.

Dominee Henk Minderhoud, die daar al 20 jaar woont en werkt kent de meest schrijnende gevallen waar hulp voor nodig is. Ook had hij al veel bouwmaterialen gekocht en plannen gemaakt voor onze aankomst. Onder zijn deskundige, enthousiaste leiding gingen we aan de slag.
Een deel van de groep heeft in Masaya, waar Henk woont, heeft 90 bedden gemaakt en in pakketten gereed gezet voor nader gebruik. De meeste mensen hebben geen bed, maar slapen met heel de familie op de grond. Hier werden ook de houten wanden voor de huisjes in de sloppenwijken van Managua vervaardigd. Deze wanden werden met hulp van ons, maar hoofdzakelijk door de plaatselijke bewoners gemonteerd.

De vrouwen onder ons hebben in drie groepen elk een groep van 60 kinderen van uniformen en schoolspullen voorzien (zonder uniform mogen ze niet naar school): een witte blouse, een donkerblauwe broek/rok, zwarte schoenen en een rugtas. Lange dagen op de lokale markt, alles bij elkaar zoeken (geholpen door vrouwen van de kerk), de goede maat en kleur. Ook daar gold de omschrijving van het straatbeeld, alleen nog versterkt door de benauwde hitte en stank doordat die markt overkapt was. Dan alles in pakketten samenvoegen en uitdelen aan de kinderen. Wat waren ze trots op hun nieuwe kleren! En wat het belangrijkste was: ze mochten naar school! Op een dag kwamen ze allemaal naar de kerk voor een dankdienst en om hun nieuwe kleren te laten bewonderen.


De trotse leerlingen

In Managua moest het jeugdgebouw van de kerk opgeknapt worden. Ook kreeg heel de kerk een verfbeurt. De jeugd van de kerk hielp mee. De pastorie moest aardbeving bestendig worden gemaakt. In alle hoeken van het gebouwtje werden poeren gestort van één meter in het vierkant (dat was flink buffelen, de kangoo is hier nog niet bekend, net zo min als de VTO trouwens, dus alles moest met het handje gestort worden).
Als Nederlanders uit het koude kikkerland ben je niet gewend aan de hitte. We moesten dan ook veel drinken. Een groot deel van de groep kreeg diarree, wat heel gebruikelijk is als je naar de tropen gaat. Ook werd ons geadviseerd om veel Coca-Cola te drinken, wat goed zou zijn voor de darmflora. We kunnen inmiddels geen Cola meer zien!
Zo nu en dan hebben we kleine tripjes gemaakt, naar b.v. een vulkaan, de Pacific en Granada.
De laatste vijf dagen vlogen we naar een eiland in de Caribische Zee. Helaas begon het na 2 dagen heel hard te waaien en te regenen. Afijn, we waren wel uitgerust van ons werk en na een lange, lange reis kwamen we weer in het koude Nederland terug.
We hebben nog steeds niet alles verwerkt wat we meegemaakt hebben. We hebben we van de bewoners van de sloppenwijken, veel liefde, hartelijkheid en vriendschap ontvangen. Waardoor we het idee hebben dat we meer ontvangen hebben dan we in euro’s hebben gebracht. Een hele cultuurschok en prachtige belevenis!

Met hartelijke groet,
Rinus en Ineke Riemens

Vooruitblik van onze dirigent:

Karl Jenkins – Requiem

Sir Karl Jenkins (geboren in 1944) is geboren in Penclawdd, Wales. Van oorsprong is hij jazz- en rockmuzikant – o.a. in de rockband Soft Machine –  maar hij heeft ook klassieke muziek geschreven. In deze muziek vermengt hij de traditionele Westerse muziek met muziek uit andere culturen. Het meest bekend is The Armed Man, waarin in het tweede deel een muezzin met de azan oproept tot gebed. In andere werken zoals de cyclus Adiemus komen o.a. Afrikaanse en Aziatische invloeden (én instrumenten!) terug. Daarnaast komen ook regelmatig jazz- en rockelementen terug in zijn muziek.

Het Requiem schreef hij in 1995 ter nagedachtenis aan zijn vader. Op het eerste gezicht lijkt het werk de min of meer standaard indeling te hebben, maar ook hier heeft Jenkins gezocht naar elementen uit andere culturen. In dit geval zijn dat vijf Japanse haiku’s; korte gedichten, niet op rijm en verdeeld over 17 lettergrepen (5-7-5). Vaak vindt de dichter hiervan inspiratie in de natuur. Op Wikipedia wordt een haiku omschreven als “een vingerhoed vol emotie”. In dit Requiem gaan deze haiku’s bijna allemaal over water. In Japan wordt de levenscyclus vergeleken met water: het daalt neer als regen of sneeuw, wordt dauw en stijgt weer op naar de hemel. Voor ons als koor wordt het een uitdaging om deze Japanse teksten op de goede manier uit te spreken.

In het “Dies Irae” gebruikt Jenkins een hip-hop ritme. Wikipedia omschrijft hip-hop als: “…een culturele beweging, vooral bekend als muziekstijl. Ze is ontstaan in de jaren zeventig in New York, en dan voornamelijk in de arme wijk The Bronx, die destijds bewoond werd door vooral Afro-Amerikanen en latino’s.”.

Voor mij persoonlijk is dit Requiem één van de mooiste die ik ken (samen met die van Fauré en Duruflé). Het meest opvallend in zijn Requiem vind ik dat Jenkins, naast het gebruik van verschillende stijlen, de muziek een open en troostend karakter geeft, zelfs vrolijk en licht. Luister maar eens naar het “In Paradisum”: ik ken geen Requiem waarin je zo vrolijk en bijna huppelend het paradijs mag binnen gaan!

Arno van Wijk

-.-.-.-.-

 

-.-.-.-.-

 

“Lief en Leed”

Zoals jullie weten is er een comité “Lief en Leed”.

Dat bestaat uit: bestaande uit Lidy Groen vanuit het bestuur, en Jacquelien Schutte en Els Rijken (allebei sopraan) als uitvoerenden

Jacquelien en Els zorgen ervoor dat langdurig zieke leden, of leden die een moeilijke tijd doormaken, maar ook diegenen die een feestelijke gebeurtenis meemaken, niet worden vergeten. Zij krijgen een kaartje toegestuurd, of een bezoekje met daarbij een bloemetje, dat wordt betaald van de giften uit het spaarvarken dat bij de presentielijsten staat.

Als iemand van jullie weet van ziekte en/of feestelijkheden, geef dat dan door aan Lidy Groen, Jacquelien of Els, zodat het comité goed kan functioneren.

Op het ogenblik is er aandacht voor Ellen Beekman (sopraan), die het concert niet mee kon zingen, en Riet Wiltenburg (alt) en Hans Zevenbergen (bas) die beide kampen met gezondheidsproblemen.

Ditty Kempe en Antoinette van Duijn komen met Jenkins weer meezingen.

-.-.-.-.-

Graag wil ik iedereen bedanken die heeft meegewerkt aan deze Notenkraker

Voor reacties, opmerkingen of kopij voor de volgende Notenkraker graag mailen naar: smallegange.nis@zeelandnet.nl

Redactie: Joke Smallegange-Kornet

e-mail: smallegange.nis@zeelandnet.nl